Geluidsfragmenten

Geluidenatlas : als geluiden konden spreken

We beschikken amper over woorden om over geluid te praten. En omdat we die taal niet hebben, is er ook weinig cultuur rond luisteren en geluid. Geef ons de woorden om erover te praten, dan pas bestaat het.
Stijn Dickel, artistiek leider aifoon

Popcorn die tegen de pan ploft, regen die uit een dakgoot lekt, lege blikjes die rammelen in de wind ...

Probeer een bepaald geluid onder woorden te brengen en je valt al snel terug op omschrijvingen en metaforen. Er bestaat heel weinig woordenschat om écht te communiceren over geluid. Hoe komt dat? En vooral: wat kunnen we eraan doen?

Dat zijn de centrale vragen waar zes experts zich elk vanuit hun eigen expertise over buigen in de nieuwe driedelige podcast Geluidenatlas.

Blinde mensen snappen als geen ander de waarde van geluid. Die boodschap willen we ook aan ziende mensen brengen: geef het een naam, koester het.
Ria Decoopman, Symfoon (Zicht op Cultuur)

Van een kunstkenner over een slechtziende tot een sommelier

Interviewer Thomas Smolders gaat in drie korte afleveringen met zes experts in op geluid, zintuiglijkheid en taal vanuit hun persoonlijke kennis en ervaring.

  • Stijn Dickel (artistiek leider aifoon)
    over de artistieke mogelijkheden van geluid, luisteren en luisterkunst
     
  • Ria Decoopman (bestuurder Symfoon / Zicht-op-Cultuur)
    over het belang van geluid voor slechtzienden en hoe ziende mensen "blind" zijn in het luisteren
     
  • Philippe Van Cauteren (artistiek leider S.M.A.K.)
    over hoe het een kunst is om precies te observeren en woorden te vinden om over kunst te praten
     
  • Frederik Van de Moortel (muzikant / sounddesigner)
    over hoe geluid extra betekenis geeft aan beeld en film
     
  • Kurt Feyaerts (prof. Taalkunde KU Leuven)
    over de mogelijkheden van taal en klanksymboliek
     
  • Sepideh Sedaghatnia (sommelier)
    over het koppelen van woorden aan zintuiglijke ervaringen zoals smaak, geur, geluid
Een woord als bukubuku associëren we eerder met de betekenis 'mollig' dan 'slank', en kirakira vinden we eerder 'flonkerend' dan 'dof'.
De klank vertelt hier telkens iets over de betekenis van het woord.
Kurt Feyaerts (KU Leuven)
Geluid heeft iets guerilla-achtigs. De vluchtigheid zorgt dat de betekenis veel rijker is, veel meer weerstand met zich meebrengt dan een beeld.
Je kan geluid niet vastpakken, en net dat is heel fascinerend.
Philippe Van Cauteren (S.M.A.K.)

Geluidenatlas:  méér dan een podcast ...


Deze podcastreeks is een eerste stap in een onderzoekstraject waarbij we op zoek gaan naar woordenschat voor geluiden. 

De uiteindelijke Geluidenatlas moet een intuïtieve en toegankelijke website worden die geluiden in woorden, begrippen en categorieën probeert te vatten.

Op die manier kan zo’n atlas een jargon bieden waarmee we niet alleen over geluid kunnen praten, discussiëren en nadenken. Want in een wereld waarin het visuele dominant is, vergeten we soms hoe geluid een grote rol speelt in het dagelijkse (samen)leven.

Geluidenatlas is een project van aifoon, S.M.A.K., Symfoon (Zicht op Cultuur) & BuSo Sint-Rafaël Gent.

Aifoon, een kunstenorganisatie die werkt rond luisteren en geluiden

Bij aifoon draait het niet rond muziek of stem. Onze focus ligt op geluiden, klanken en vooral op luisterbeleving. 

We leven in een maatschappij waarin beelden en visuele prikkels dominant zijn. aifoon wil mensen stimuleren om hun oren te spitsen en hun omgeving ook al luisterend af te tasten. 

Je beleving van geluid wordt mee bepaald door allerlei factoren: ruimte, beweging, je lichaam, cultuur, herinneringen, je gemoed …
Wist je bijvoorbeeld dat je anders luistert als je verliefd bent? Of als je honger hebt?