Attractie(f) voor blinden: zeven Antwerpse attractieparken onder de loep 

Op vraag van Toerisme Provincie Antwerpen mocht Symfoon zeven attractieparken en musea screenen op toegankelijkheid voor mensen met een visuele beperking. De zeven deelnemende parken gaven aan open te staan voor feedback en waren meer dan enthousiast om onze collega Léticia te ontvangen. Van mei tot augustus doorkruiste Léticia dus met veel goesting en een kritische blik de provincie Antwerpen, samen met collega Brenda en vrijwilligers Dirk, Mai, Anja, Katrien en Jan. Op deze pagina kan je per attractiepark kort lezen hoe het hen verging en doorklikken naar de uitgebreidere verslagen. 

Twee kinderen voelen nieuwsgierig aan het kostuum van een pestdokter, een lange zwarte mantel met vogelachtig masker.
Gasthuismuseum Geel (16/5) 

Het traject ging van start in het Gasthuismuseum in Geel. In de voormiddag gaven Léticia en Brenda een workshop aan medewerkers van alle deelnemende musea, waarin ze eerst uitleg gaven over de verschillende soorten blind- en slechtziendheid. Aan de hand van inleefbrillen namen de medewerkers een duik in de visueel beperkte wereld en ook kregen ze allerlei tips over begeleidingstechnieken. 

Na de workshop bezocht Léticia het museum met gids Martine, die haar ook aan allerlei voorwerpen liet voelen. Het Gasthuismuseum huist in de prachtig bewaarde kloostersite van de Gasthuiszusters Augustinessen. Vroeger was het een ziekenhuis dat zowel lokale zieken als pelgrims verzorgde. De pelgrims trokken naar het Gasthuis omdat het naar verluidt stond op de plaats waar de heilige Dimpna door haar vader werd vermoord. De collectie omvat schilderijen en medische voorwerpen en is met het nieuwe foto- en videomateriaal een echt belevingsmuseum geworden.

 

Lees de ervaring van Léticia hier
Drie kinderen bouwen een rad met blokken en speelgoedstaven.
Speelgoedmuseum Mechelen (13/6)

Ook het tweede bezoek ging van start met een workshop voor alle deelnemers. Eerst kwam de Vroente, een toegankelijk wandelcentrum in de Kalmthoutse Heide, tips geven over hoe je een attractie toegankelijk kan maken. Daarna mochten alle deelnemers brainstormen over hoe hun droommuseum er zou uitzien, zonder na te denken over het financiële plaatje. Die ideaalbeelden werden gedeeld met elkaar en leidden tot boeiende, mooie gesprekken. 

De screening van het museum zelf verliep een tikje anders, omdat het Speelgoedmuseum nog openblijft tot juni 2024 en daarna verhuist naar een nieuwe locatie vlak bij het station. Het had dus niet veel zin om het oude museum nog te screenen, maar de directeur legde Léticia wel de plannen voor van het nieuwe museum. Daarop kon ze dan feedback geven, zodat er van bij het prille begin rekening kan worden gehouden met toegankelijkheid.

 

 

Lees de ervaring van Léticia hier
Een wit, kubistisch gebouw staat in een groen grasveld en is omringd door bomen.
Tabloo Dessel (1/8)

Daarna was Tabloo in Dessel aan de beurt, een bezoekerscentrum over radioactiviteit. ‘s Ochtends was het even spannend, omdat er geen openbaar vervoer is tussen het station en het centrum. Gelukkig kon Tabloo een taxi regelen voor Léticia en haar man Jan. Bij aankomst kregen ze wat uitleg over wat er zoal te doen is in Tabloo. Behalve tentoonstellingen en expo’s bezoeken, kan je ook een theatervoorstelling meepikken of kuieren op mooie wandelpaden. Dat lieten ze allemaal even links liggen en met de audiogids in de aanslag gingen ze het centrum binnen. 

Daar leerden ze onder andere over radioactiviteit in de ruimte en over de verwerking van radioactief afval. De audiogids gaf veel informatie mee, maar toch was het niet altijd even gemakkelijk. Zo waren de doe-opdrachtjes erg visueel en niet evident. Gelukkig maakte de bijzondere zitbank dat goed. Op die zitbank bekeek je een film over de oerknal en toen de oerknal plaatsvond op het grote scherm, voelde en hoorde je die ook echt. Zo werden de andere zintuigen er ook bij betrokken.

Lees de ervaring van Léticia hier
Door een grote zaal stroomt een rivier. Rond het water staan toestellen om opdrachten mee uit te voeren en er lopen kinderen rond.
Hidrodoe Herentals (8/8)

Vervolgens trok Léticia naar het water-doecentrum Hidrodoe in Herentals. Dat betekent dat je overal mag aankomen en alles mag uitproberen: het centrum barst van de experimenten, spelletjes, uitdagingen en een 4D-ervaring. Hidrodoe is vooral gericht op jonge kinderen, maar Léticia haalde met plezier haar innerlijke kind weer naar boven. 

Zo bezocht ze de waterwereld, waar ze een duik nam in de geschiedenis en allerlei opdrachten uitvoerde rond 's werelds grootste indoor-rivier. Er was een zeepbellenshow en in de watermaker werd ze dan weer helemaal ondergedompeld in een 4D-film over Hidrodoe-mascotte Spetter en zijn strijd tegen Smos, een monster dat het kraanwater wil vervuilen. Door alle opdrachten en de beschikbare informatie via de QR-codes leerde ze dan ook heel wat bij. 

 

Lees de ervaring van Léticia hier
De letters Technopolis prijken boven de ingang van het gebouw, met ernaast een rode spitse toren.
Technopolis Mechelen (22/8)

Dan stond Technopolis in Mechelen op de planning, het Vlaamse doecentrum voor wetenschap en technologie. Met z’n vieren gingen ze rondneuzen bij verschillende opstellingen, die jammer genoeg vrij visueel bleken te zijn. Je kon hier en daar wel aan iets voelen, maar om de opdrachten goed uit te voeren, had je vaak je zicht nodig. Zo kon je een foto nemen tegen een lichtwand en werd de uitleg van de opdracht vaak gegeven in een filmpje. 

Gelukkig was er ook een heleboel waar je niet voor hoefde te zien. Ze probeerden het spijkerbed uit, trokken zich aan katrollen omhoog en speelden muziek op de buizenpiano. Verder vertrokken ze op ruimtereis in het wetenschapstheater en maakten ze muziek in de doetuin. Tot slot waren er ook nog allerlei workshops die kinderen konden volgen met hun ouders. Er was dus voor elk wat wils. 

Lees de ervaring van Léticia hier
In verweerde, houten boekenkasten staan honderden oude boeken, ingebonden in leer. Tussen de boekenkasten staat een religieus beeldje op een sokkel.
Abdij van Bornem (31/8)

Het voorlopig laatste bezoek was aan de Abdij van Bornem, een site die pas twee jaar geleden is geopend voor het publiek. Het bezoek verliep hier en daar dan ook wat stroef: de ErfgoedApp werkte niet met voice-over, waardoor ze heel wat achterliggende verhalen misten. Gelukkig liepen ze in de oude bibliotheek Pia tegen het lijf, een medewerker die hen met veel plezier een rondleiding gaf. Ze vertelde honderduit en liet hen ook aan oude boeken voelen. Ook mochten ze een Spaanse helm en een kanonskogel vasthouden. 

Daarna trokken ze naar de kerk van de abdij en nogmaals hadden ze geluk: de organist was net bezig met zijn wekelijkse repetitie. Tot slot mochten ze zelfs het hoogkoor bezoeken, een privilege dat vroeger enkel was weggelegd voor de paters. 

 

Lees de ervaring van Léticia hier
Een pastorie van bruine bakstenen met wit geschilderde luiken en raamkozijnen.
Jakob Smitsmuseum Mol (5/12)

Als laatste was het Jakob Smitsmuseum in Mol aan de beurt. Het kleine maar ambitieuze museum is volledig gewijd aan de kunstschilder Jakob Smits (1855-1928). Hij maakte deel uit van de Molse School, een groep kunstenaars die zich rond de eeuwwisseling in Mol vestigden. Kenmerkend was de realistische of impressionistische stijl van deze schilders en het feit dat ze vaak in openlucht werkten. 

Het museum is al enige tijd gesloten door verbouwingen, maar opent binnenkort weer de deuren. Het was dus het ideale moment voor Léticia en haar man Jan om langs te gaan en nog snel wat toegankelijkheidstips te geven waar rekening mee gehouden kan worden voor de opening. Er hingen dan wel nog geen schilderijen, maar ze waren wel onder de indruk van de Jakob Smits-podcast en waren zomaar eventjes getuige van de restauratie van een schilderij. Dat belooft voor de opening! 

Lees de ervaring van Léticia hier

 

Dat de bezoeken leuk waren, staat dus buiten kijf. Maar wat gebeurt er nu de screenings achter de rug zijn? Na elk bezoek schreef Léticia een rapport over haar bevindingen dat ze aan de medewerkers bezorgde. Daarna plande ze individuele terugkoppelsessies met elke deelnemer, die plaatsvonden in oktober. Op 12 december volgde nog een collectieve bijeenkomst, waarbij iedereen de kans kreeg om nog ideeën en inspiratie uit te wisselen. Tot slot volgde er in mei 2024 nog een persvoorstelling en slotbijeenkomst in Technopolis (hoe dat eraan toe ging, lees je hier). Zo werd het traject afgesloten met heel wat stof tot nadenken en tips over hoe het beter kan, zodat iedereen kan genieten van de Antwerpse attractieparken, beperking of niet.