Interview met het bezoekerscentrum Sint-Baafskathedraal

Hoe zit het met touchscreens in de culturele sector? Zijn de toestellen die gebruikt worden voor audiodescriptie of audiogidsen toegankelijk voor iedereen? Symfoon was benieuwd hoe het bezoekerscentrum Sint-Baafskathedraal het aanpakt en stelde hen enkele vragen over de toestellen die ze aanbieden voor audiodescriptie.

Hoe ziet een audiodescriptie toestel er bij jullie uit?

“Het betreft geen bakje, maar een transparante bril die de bezoeker op zijn neus krijgt in de crypte van de Sint-Baafskathedraal. Door deze bril kan men zaken zien die gesuperposeerd worden op de realiteit (=Augmented Reality of AR), maar via deze bril hoort men ook de audio. Deze bril wordt aangeboden aan elke bezoeker tijdens zijn bezoek aan het Lam Gods bezoekerscentrum. Naast de standaard- en kinderversie, werd een aparte Augmented Reality tour ontwikkeld voor blinden en slechtzienden, die 40 minuten duurt. Ze is beschikbaar in het Nederlands. De descriptieve audio van deze tour werd ontwikkeld in samenwerking met Symfoon. Het verschil tussen een standaardtour en tour voor blinde en slechtziende bezoekers is: het verhaal dat verteld wordt, is hetzelfde maar voor de blindentour worden veel meer zaken omschreven. Er werd bewust geopteerd om in de blindentour ook de beelden door de bril te tonen zodat slechtzienden deze kunnen zien.”

Hoe werkt de transparante bril dan juist?

“Via een digitale assistent in de AR bril zelf, wordt je van punt A naar punt B gebracht in de crypte. In de bril zie je hiervoor gele lijnen op de grond (met donkere achtergrond) - speciaal zo gekozen voor slechtziende bezoekers - die je tonen hoe men dient te lopen doorheen de crypte. Voor personen die volledig blind zijn, is het wel aangewezen om zich te laten begeleiden door een begeleider. Eenmaal aangekomen op een bepaald punt, start de audio - een speciale versie ontwikkeld voor blinden en slechtzienden - in combinatie met beelden.

Een bezoek aan het Lam Gods bezoekerscentrum bestaat uit 2 delen. Het eerste deel is een voorbereidend gedeelte in de crypte via de AR tour waarbij de bril alles aanstuurt. Vervolgens start het tweede deel met een bezoek aan het Lam Gods zelf in de kathedraal met aansluitend ook bezoek aan de andere kunstschatten in de kathedraal. In dit deel wordt geen bril gebruikt maar men kan op voorhand via website een word-document downloaden (gedeelte ‘toegankelijkheid’). Hierin worden alle kunstschatten in de kathedraal zeer descriptief omschreven zodat men perfect voorbereid is bij het bezoek.”

Waarom kozen jullie ervoor om met een transparante bril te werken?

Het antwoord op deze vraag is simpel. “Om bezoekerscentrum Lam Gods toegankelijk te maken voor blinde en slechtziende bezoekers.”

Hoe worden de bezoekers onthaalt en krijgen ze uitleg over de werking van de bril? 

“De onthaalprocedure start eigenlijk al thuis. Als men naar de website van de Sint-Baafskathedraal gaat, is er in het luikje ‘toegankelijkheid’ een aparte afdeling voor slechtzienden en blinden. Hierin wordt samengevat wat specifiek voorzien is in het kader van blinden en slechtzienden: noppen aan de trappen van het bezoekerscentrum (=tactiele waarschuwing), speciale Augmented Reality blinden tour die start met een voelmaquette van de kathedraal + extra stop in crypte met voelsessie van het centrale paneel, mogelijkheid om op de website de brochure -in word-document zodat iedereen het op zijn eigen manier kan consulteren- van de kunstschatten in de kathedraal zelf te downloaden zodat men zich kan voorbereiden. Deze brochure is eveneens heel bewust descriptief opgesteld.

Daarnaast is er op de website ook een afdeling voorzien voor ‘veel gestelde vragen’. Heel wat vragen gaan dieper in op het gebruik van het toestel alsook de Augmented Reality. Indien er dan toch nog vragen zouden zijn, kan steeds via mail of telefonisch contact worden opgenomen met het bezoekerscentrum.

Eénmaal in het bezoekerscentrum zelf, zet de medewerker de AR bril op het hoofd van elke bezoeker en krijgt iedereen een korte uitleg. Nadien start de AR tour. Op het einde van de AR tour neemt de medewerker de bril terug van de neus van de bezoeker zodat de bezoeker op eigen tempo en zonder technologie naar het Lam Gods kan gaan en aansluitend ook alle andere kunstschatten kan bewonderen in de kathedraal. Voor het gedeelte in de kathedraal is men eveneens goed voorbereid gezien de mogelijkheid om op voorhand de descriptieve brochure te downloaden van de kunstschatten.”

Hebben jullie tips en tricks die kunnen helpen om de toegankelijkheid van andere musea of culturele instellingen te verbeteren?

“De samenwerking met Symfoon heeft ons enorm geholpen om het bezoekerscentrum toegankelijk te maken voor blinden en slechtzienden.”