Wat u wellicht nog niet wist over slechtziendheid

Share

25 juni 2021

Blindheid is een handicap die in het straatbeeld zeer herkenbaar is. 

Definitie van wat blind zijn is.

Een persoon met een witte stok wordt van ver herkend en in vele gevallen wordt spontaan hulp geboden bij het oversteken van de straat, het in- en uitstappen van de trein, bus of tram.  De definitie van wat blind zijn is, is zeer duidelijk: het ontbreken van voldoende gezichtsresten die het toelaten visuele waarnemingen te doen en op een visuele manier te functioneren.

In België leven naar schatting 210.000 mensen met een visuele handicap, waaronder 200.000 slechtzienden en 10.000  blinden (WHO).
Velen zijn zich soms zelfs niet bewust van de vermindering van het gezichtsvermogen en proberen de problemen zelf op te lossen of zoeken handige trucjes om de omgeving niet te laten merken dat ze “slechtziende” zijn. 

Het is voor de omgeving soms zeer moeilijk in te schatten wat iemand aan de ene kant nog wel en aan de andere kant niet meer of slecht ziet.

Slechtziendheid bestaat onder zeer verscheiden vormen en gradaties.

Afhankelijk van de situatie waarin de betrokkene zich bevindt, zal de handicap meer of minder doorwegen op het functioneren.  Slechtziende personen willen zo veel en zo lang als mogelijk hun gezichtsresten blijven gebruiken, maw. ze willen tot de wereld van de zienden blijven behoren.

De vorm en de ernst van de slechtziendheid bij eenzelfde persoon is niet steeds eenduidig.  De mogelijkheid om enerzijds een omgeving waar te nemen en er zich in te bewegen en anderzijds om tekst of andere informatie te lezen, kan bij dezelfde persoon totaal verschillend zijn.  Denken we maar aan de mensen met tunnelzicht die perfect een tekst kunnen lezen maar in hun mobiliteit enorme moeilijkheden ondervinden vanwege een zeer beperkt gezichtsveld van slechts enkele centimeter breedte.

Andere oogaandoeningen vertonen symptomen als vlekken op het netvlies, verlies van het centrale of het perifere zicht, vervaging  van de contouren, enz.

Omgevingscondities.

Los van de medisch vaststelbare graad van de visuele handicap is de omgeving mee een bepalende factor in de mate waarin de betrokkene zijn visuele handicap aanvoelt.

Met andere woorden: de ernst van de functiebelemmering van de slechtziende persoon hangt niet enkel af van zijn visuele handicap maar eveneens van de omgevingscondities.

In deze omgevingscondities spelen enkele factoren een belangrijke rol:

- de juiste belichting
- voldoende contrast in de omgeving zodat de omvang en de vorm van de omgeving duidelijk wordt;
- geen onnodige obstakels;
- gemakkelijk te raadplegen informatie;
- vlotte communicatie met personeel (openbare diensten, vervoersmaatschappijen, enz).

 

het woord focus met neonlicht gespeld echter wazig in beeld

Waar manifesteren zich de problemen?

In de meeste publieke gebouwen is informatie aanwezig onder de meest diverse vormen: panelen met gedrukte informatie, schermen, folders, pictogrammen, bewegwijzering, enz.

De problemen manifesteren zich op het ogenblik dat de te raadplegen informatie niet voldoende duidelijk is:

- een te klein lettertype op de panelen;
- onjuiste kleurkeuze zodat het contrast tussen de tekst en de achtergrond onvoldoende is;
- onjuiste plaatsing van de informatie;
- onder- of overbelichting zodat de informatie niet leesbaar is;
- informatie achter glas met lichtweerkaatsing;
- schermen opgesteld in tegenlicht zodat de tekst onleesbaar wordt
- slecht geplaatste pictogrammen en bewegwijzering;

- weinig begrip van baliepersoneel.

Deze lijst is niet limitatief.